Een korte film van Fabian Claes Jansen
Ada (gespeeld door Birgit Welink) zorgt, maar dan met seks. Haar werk bestaat uit fysieke liefde en omgaan met beperkingen. Het gaat eigenlijk altijd wel goed, maar vandaag is het allemaal iets wankeler van evenwicht. Gedurende de 24 uur die we haar volgen zetten we als toeschouwer telkens een stap terug in de tijd en zien we wat de dag met haar deed, wat dit werk voor haar betekent en wat het teweegbrengt bij haar cliënten, voor wie ze vol passie zorg draagt. Hoe moeilijk dat soms ook is.
Kijkadvies: deze film is geschikt bevonden voor mensen vanaf 16 jaar.
Trigger-warning: deze film bevat naakt, bloed, geweld en scheldwoorden.
‘Ada zorgt, maar dan met seks.’
Fabuch Social Cinema maakt Ada
Een korte film over de seksualiteit van de gehandicapte mens en de bijzondere zorg die seksverzorgenden deze mensen kunnen bieden.
Er zijn in Nederland ongeveer 1,2 miljoen mensen met een fysieke en / of verstandelijke beperking. En een deel daarvan heeft geen of weinig toegang tot seks of intimiteit. Maar er zijn zorgondernemingen als FleksZorg en Snoezelzorg die seksverzorgenden leveren en stichtingen als Stichting Alternatieve Relatiebemiddeling (SAR) en De Ultieme Zorg die sociaal sekswerkers leveren. Allen selecteren zij hun medewerkers heel zorgvuldig. Zij maken het voor mensen met een beperking bij wie de mogelijkheid tot intimiteit of seks niet vanzelfsprekend is, mogelijk om eigen seksuele belevingen te hebben. Met heel veel positieve gevolgen van dien. Je zou kunnen zeggen dat ze zorgmedewerkers with benefits zijn.
Wetgeving
Gek genoeg wordt er in de Nederlandse wetgeving nog geen onderscheid gemaakt tussen sekszorg en prostitutie. En dat is voor de huidige en komende wetgeving rondom sekszorg een slechte zaak.
Fabuch Social Cinema verdiepte zich in deze thematiek, ging op onderzoek uit en heeft inmiddels met vele partijen uit deze sector gesproken: mooie en innemende interviews met zowel cliënten als professionals voor wie we alleen maar meer respect hebben gekregen. We werden ons ervan bewust hoe noodzakelijk en urgent sociaal sekswerk en sekszorg zijn voor zowel de cliënten als voor de zorgsector, maar zeker ook voor de soms onbedoeld aanlokkelijke buitenwereld.
Impactcampagne
Wij maakten de film Ada, 1) omdat we de roep om fysieke liefde en genegenheid onder mensen met een beperking een gezicht willen geven, 2) om de positie van seksverzorgenden te versterken en 3) omdat we willen bevragen waarom deze vorm van zorg niet automatisch onder de zorgwet valt. We willen collectief bewustzijn creëren en de politiek wakker schudden.
Van 25 t/m 29 mei 2021, zette Fabuch Social Cinema vanuit thuisbasis stadsschouwburg De Harmonie in Leeuwarden dan ook samen met diverse partners een impactcampagne omtrent Ada op. Vijf dagen lang was de film ‘s avonds om 20.00u online te bekijken en elke vertoning werd die week kracht worden bijgezet door een gratis livestream talkshow: Fabuch’s Social Sex Show, direct na afloop van de film, waarin de thematiek elke avond vanuit een andere invalshoek en met andere tafelgasten (ervaringsdeskundigen, experts, betrokkenen, schrijvers, politici, beleidsadviseurs) werd besproken. Zo brachten we bij een grootschalig publiek én de juiste mensen het thema en haar complexe vraagstukken onder de aandacht.
Klik op Impactcampagne voor meer informatie over de impactcampagne en een weergave van het programma en de gasten. Onder anderen Rick Brink (voormalig Minister van Gehandicaptenzaken), Jos Noordover (beleidsadviseur Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland), sociaal sekswerker Tika Stardust en Sander Hilberink (lector Hogeschool Rotterdam) schoen bij ons aan. De presentatie was in handen van niemand minder dan Catherine Keyl en onze eigen Tamara Schoppert.
De film, evenals de talkshow, wordt nog altijd gebruikt voor en vertoond door diverse zorgopleidingen (MBO, HBO en WO), zorginstellingen, belangenorganisaties, politieke partijen en andere geïnteresseerden.
Dr. Sander Hilberink, Lector aan de Hogeschool Rotterdam, vatte onze impact als volgt samen in een van zijn onderzoeken naar de thematiek:
‘In mei 2021 ging de korte film ‘Ada’ in première tijdens de impactweek Fabuch’s Social Sex Show, waarin de film vijf avonden lang werd vertoond. Ada verbeeldt een dag van een vrouwelijke seksverzorgende en werd bekroond met ‘De Noorderkroon’ (beste korte film) en ‘Noordster’ (beste film van het Noorden). Elke streaming van de film werd gevolgd door een online talkshow waarin o.a. sekswerkers/ seksverzorgenden, sekszorgcliënten, sekszorgorganisaties, seksuologen, belangenbehartigers, politici en wetenschappers debatteerden over de film en het belang van het faciliteren van seksualiteit (met een focus op sekszorg) voor mensen met een beperking.
In de slipstream van de impactweek werd een motie aangenomen door de Tweede Kamer en werkten verschillende partijen samen aan aanbevelingen over wat nodig is om mensen met een beperking te ondersteunen op het gebied van seksualiteit. Daarnaast s er een onderzoek gedaan naar scholings- en ondersteuningsbehoeften van seksverzorgenden, en vormde de impactweek de basis voor het opzetten van het Onderzoeksconsortium Intimiteit, seksualiteit en handicap.’
Wij zijn ontzettende trots op ADA en haar impactcampagne.
Blijf op de hoogte!
We houden je graag op de hoogte over onze films, voorstellingen en impactcampagnes. Houd onze website in de gaten, en volg ons op Instagram en LinkedIn.
Alle vijf de uitzendingen van Fabuch’s Social Sex Show zijn nu terug te zien via deze link.
Impactcampagne
Vanuit thuisbasis stadsschouwburg De Harmonie in Leeuwarden zette wij in mei 2021 een impactcampagne op rondom onze korte film Ada. Hiermee hebben we de film, maar vooral zijn thematiek – seksualiteit van de gehandicapte mens en de rol van seksverzorgenden – grootschalig onder de aandacht gebracht. We hebben met Ada bijgedragen aan een maatschappijbrede destigmatisering van sekszorg en seksualiteit met een beperking. Via de impactcampagne, die we opzetten in samenwerking met Stichting Tiresias, brachten we het onderwerp niet alleen bij een groot publiek, maar ook bij de juiste mensen onder de aandacht.
Fabuch’s Social Sex Show
Tijdens onze research naar de zorg rond seksualiteit bij een beperking, ontdekten we al vrij snel dat dit onderwerp vanuit zeer diverse perspectieven benaderd wordt. Dat is de aanleiding geweest om te kiezen voor een impactweek met maar liefst vijf talkshows, die voor het publiek gratis te volgen was. Onze talkshow, genaamd ‘Fabuch’s Social Sex Show’, kreeg elke avond een eigen invalshoek en nieuwe gasten. Diverse betrokkenen, ervaringsdeskundigen en experts bogen zich met elkaar over de thematiek en haar complexe vraagstukken vanuit stadsschouwburg De Harmonie. De presentatie was in handen van niemand minder dan Catherine Keyl.
Het programma & gasten
Hieronder volgt het programma. De komende tijd vullen we het programma aan en maken we bekend wie er op welke avond aanschuift.
Ada & Het Taboe
Aflevering 1 – Dinsdag 25 mei
We proosten op de online première van Ada. Samen met de gasten van deze avond bespreken we hoe een film als Ada kan bijdragen aan het doorbreken van het taboe op de seksualiteit van de gehandicapte mens en het werk van sociaal sekswerkers en seksverzorgers. We belichten verschillende manieren waarop sociaal sekswerk en sekszorg benaderd worden. En stellen de vraag: hoe kunnen we sekswerk en -zorg destigmatiseren?
Live muziek werd deze avond verzorgd door Sarah Neutkens.
Te gast zijn:
| Jenny Koenders | Coördinator Stichting Alternatieve Relatiebemiddeling |
| Rick Brink | Directeur Belangenbehartiging Stichting Studeren & Werken op Maat en voormalig Minister van Gehandicaptenzaken |
| Jos Noordover | Senior Beleidsadviseur Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland |
| Vera Mulder | Correspondent ‘Vooroordelen’ bij De Correspondent |
| Birgit Welink | Actrice Ada |
| Ynske Snelleman | Ervaringsdeskundige, lid PvdA Katwijk |
| Rizpa Brugmans | Cliëntbegeleider Stichting Prisma |
| Vincent Ohlrichs | Ervaringsdeskundige, bestuurslid Stichting Tiresias |
| Fabian Claes Jansen | Regisseur Ada |
Seks, Zorg & Mantelzorg
Aflevering 2 – Woensdag 26 mei
Deze avond spreken we met elkaar vanuit het perspectief van de ervaringsdeskundige en zijn of haar directe omgeving van partners, familieleden, zorgmedewerkers – of mantelzorgers. We hebben het over seksualiteit en intimiteit als basisbehoefte van de mens.
Live muziek werd deze avond verzorgd door Lady Dandelion & pianist Amir Swaab.
Te gast zijn:
| Monique Bijkerk | Oprichtster en consulent Stichting Snoezelzorg |
| Jacqueline Kool | Schrijver, onderzoeker en ervaringsdeskundig adviseur Disability Studies |
| Xandra Koster | Projectleider Niets Over Ons Zonder Ons |
| Yuri Ohlrichs | Seksuoloog NVVS, trainer & consultant Rutgers, ervaringsdeskundige |
| Zafanja Hartog | Consulent Seksuele Gezondheid NVVS |
| Erik Overkleeft | Ervaringsdeskundige, vrijwilliger bij Pameijer |
| Ageeth Ouwehand | Raad van Bestuur ’s Heerenloo |
| Tim Helderman | Acteur Ada |
Geld & Wetgeving
Aflevering 3 – Donderdag 27 mei
Op donderdag gaan zorgpersoneel, ervaringsdeskundigen, politici en zorgbestuurders met elkaar in gesprek over regelgeving en de huidige zorgwetten. Hierbij wordt o.a. gekeken naar de behoefte aan financiële ondersteuning bij seksualiteit en intimiteit, bijvoorbeeld vanuit de WMO.
Live muziek werd deze avond verzorgd door singer-songwriter Esther de Jong.
Te gast zijn:
| Loet Berkelmans | Eigenaresse FleksZorg |
| Steven de Weirdt | Psycholoog Aditi Vzw (BE) |
| Frank van der Linden | Bestuurslid Humanitas DMH |
| Bert Wassink | Wethouder Gemeente Leeuwarden (GroenLinks) |
| Carla Hamer | Voormalig seksverzorgende |
| Gea Bijzitter | Seksuologe NVVS |
| Bodil van Roeden | Ondernemer |
| Michel Schniedewind | Ervaringsdeskundige |
| Tamara Schoppert | Actrice Ada |
Seks & Educatie
Aflevering 4 – Vrijdag 28 mei
Welke plek heeft seksualiteit van mensen met een beperking en de nodige zorg daaromtrent, in het huidige aanbod binnen het zorgonderwijs? Of welke zou die kunnen krijgen? En is er behoefte aan een opleiding tot sociaal sekswerker en/of seksverzorgende, zoals dat bijvoorbeeld in Zwitserland al het geval is?
Live muziek werd deze avond verzorgd door componist Mark Kuypers, tevens te componist van de muziek voor de film ADA.
Te gast zijn:
| Maureen Hellenbrand | Eigenaresse De Ultieme Zorg |
| Sander Hilberink | Lector ‘Ondersteuningsbehoeften: Levenslang & Levensbreed‘ bij Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam |
| Sheila Warembourg | Internationaal consultant & intimiteitscoach (Sexual Understanding) |
| Tika Stardust | Maatschappelijk werkster COC Haaglanden, ZZP seksverzorgende |
| Janneke Okkema | HIO Zorggroep Alliade, voormalig zorgmedewerker Talant Bolsward |
| Woet Gianotten | Arts-seksuoloog, docent revalidatieseksuologie |
| Jojanneke Wolthof | Winnaar Anner Award 2021 |
| Rianne Hogeveen | Actrice Ada |
De Conclusies
Aflevering 5 – Zaterdag 29 mei
De afsluiting. In deze laatste talkshow presenteren we de inzichten, resultaten en bevindingen van de Social Hackathon eerder die dag, waarin zoveel mogelijk betrokkenen en deskundigen uit de sekszorg- en zorgsector oplossingsgericht aan vraag- en probleemstukken hebben gewerkt. Op weg, naar de emancipatie van sociaal sekswerk en sekszorg.
Deze laatste uitzending werd ook gestreamd op de website van De Correspondent (www.decorrespondent.nl).
Te gast zijn:
| Theo van Uum | Directeur Langdurige Zorg bij Ministerie van VWS |
| Bert Timmermans | Voorzitter Stichting Tiresias |
| Joke Storm | Bestuurslid Stichting Tiresias |
| Maureen Hellenbrand | Eigenaresse De Ultieme Zorg |
| Wieke Paulusma | Kamerlid D66 |
| Jacqueline Kool | Schrijver, onderzoeker en ervaringsdeskundig adviseur Disability Studies |
| Ymke Kelders | Programmamedewerker Zorg bij Rutgers |
| Jenny Koenders | Coördinator Stichting Alternatieve Relatiebemiddeling |
Naar aanleiding van onze korte film Ada en Fabuch’s Social Sex Show, besteedden diverse media op verschillende manieren aandacht aan onze projecten, en nog belangrijker: aan de zorg rond seksualiteit bij een beperking, de seksualiteit van de gehandicapte mens en het werk van sociaal sekswerkers en seksverzorgenden. Hieronder volgt een lijst met publicaties en media uitingen. Klik op de titel van de publicatie om deze te lezen of te beluisteren.
10 april 2021 | Omrop Fryslân
‘Fabian Claes Jansen & Tamara Schoppert bij Omrop Fryslân.’
14 mei 2021 | Eindhovens Dagblad
‘Friese kortfilm met Gemertse muziek.’
19 mei 2021 | Support Magazine
‘Film Ada over sekszorg in première.’
21 mei 2021 | Hogeschool Rotterdam
‘Sekszorg. Het taboe op tafel. Sander Hilberink in gesprek over de seksualiteit van mensen met beperkingen en de rol van sekszorg.’
22 mei 2021 | Kennisplein Gehandicaptensector
‘Korte film: Ada zorgt, maar dan met seks.’
Mei 2021 | Campagnepagina VGN
‘Seks, erotiek en mensen met een beperking.’
22 mei 2021 | EenVandaag
‘Michel en seksverzorgende Tika Stardust willen taboe op sekszorg doorbreken: ‘Mensen met een beperking hebben ook gevoel.’
25 mei 2021 | ’s Heerenloo
‘Aandacht voor sociaal sekswerk.’
25 mei 2021 | Gaykrant
‘Filmgezelschap Fabuch doorbreekt met film Ada taboe op sekszorg.’
25 mei 2021 | Leeuwarder Courant
‘Werkdag van Ada achterstevoren.’ (Klik hier voor .pdf)
25 mei 2021 | Leeuwarder Courant
‘Sociaal sekswerkers knokken tegen taboes: ‘Al deze mensen hebben ook gewoon behoefte aan seks en aan intimiteit.’ (Klik hier voor .pdf)
25 mei 2021 | Friesch Dagblad
‘Film ‘Ada’ moet taboes doorbreken, ook in de gehandicaptenzorg zelf wordt over seksualiteit niet snel gesproken.’
(Klik hier voor .pdf)
26 mei 2021 | de Volkskrant
‘Sociaal sekswerker hunkert naar erkenning: ‘Mensen met een beperking hebben ook behoeften en fantasieën.’
(Klik hier voor .pdf)
26 mei 2021 | De Correspondent
‘Een volwassen libido, maar het verstand van een kind. En nu?’ (artikel)
‘Een volwassen libido, maar het verstand van een kind. En nu?’ (podcast)
26 mei 2021 | VGN – Seks, erotiek en mensen met een beperking
‘Première Ada gevolgd door inspirerende talkshow.’
27 mei 2021 | BN De Stem
‘Ander soort zorg, maar wel heel belangrijk.’